Pojęcie „żywność wygodna” pochodzi z angielskiego określenia „convenient food„. Rzadziej można spotkać się również z określeniem „żywność nowoczesna” lub „żywność przetworzona„. Cóż to takiego jest? Jakie cechy ma żywność wygodna? Czy jest ona dla nas dobra czy może zła? Zacznijmy od początku.
Żywność wygodna (ang. convenient food) to taka żywność, którą możemy w łatwy, prosty oraz szybki sposób przygotować nie tylko w domu, ale także i poza nim (np. w pracy). Oprócz tego taka żywność charakteryzuje się większą dyspozycyjności (tzn. łatwiej ją przechowywać, jest wygodna w użyciu, nie wymaga dużej ilości czasy do jej przyrządzenia). W tej kategorii możemy spotkać produkty, które posiadają uniwersalność i np. mogą być przez nas spożyte jako śniadanie, obiad czy kolację. Żywność taka charakteryzuje się skróceniem lub nawet wyeliminowaniem niektórych faz produkcyjnych lub też przeniesieniem niektórych faz przygotowania żywności z domu do zakładu produkcyjnego.
Przykłady żywności wygodnej:
- Gotowa mrożonka zupy grzybowej
Wykonanie takiej zupy od podstaw zajęłoby nam dużo czasu. Korzystając z takiej mrożonki, czas wykonania zupy zostaje skrócony o krojenie i obieranie warzyw przygotowanych w odpowiednich proporcjach, czyszczenie i krojenie grzybów, - Gołąbki w słoiczku
Tutaj praktycznie cały proces stworzenia dania został przeniesiony do zakładu produkcyjnego łącznie ze wstępnym podgotowaniem produktu, który po wyjęciu ze słoika wymaga jedynie podgrzania, - Zupka typu „Gorący Kubek” – danie, które można przygotować wszędzie, gdzie jest dostęp do pogrzania wody, może być stosowany jako część obiadu lub jako dodatkowy posiłek,
- Gotowe kanapki – wystarczy otworzyć opakowanie i mamy gotową do spożycia kanapkę,
Przykładów można mnożyć wiele. Rynek żywności wygodnej prężnie się rozwija, a tego rodzaju produkty zyskują spore uznanie wśród konsumentów. Przyczyn prawdziwego boomu na żywność wygodną jest wiele. Główną z nich jest fakt, że w ostatnich kilkudziesięciu lat rola kobiety w gospodarstwie domowym znacząco zmieniła się. W dobie równouprawnienia, bardzo duży odsetek pań pracuje z powodzeniem realizując się zawodowo. Oprócz tego narastające tempo życia zwłaszcza w większych miastach oraz aglomeracjach wytworzyło potrzebę przygotowania posiłków łatwych oraz szybkich. Bardzo popularne stało się również korzystanie z usług małej gastronomii, a wzrost zamożności społeczeństwa dodatkowo sprzyja kupowaniu żywności wygodnej. Oprócz tego, z czasem niestety zanika model prowadzenia kuchni tradycyjnej z uwagi na spadek liczby osób w jednym gospodarstwie domowym (mówiąc bardziej kolokwialnie: dla dwóch osób czasem nie opłaca się gotować zwłaszcza jak jedna z nich lub obie spędzają dużo czasu w pracy). Nie bez znaczenia na rozwój żywności wygodnej miał też fakt, że w społeczeństwie zaczęło przybywać ludzi starszych, którzy nie zawsze mają siłę na tradycyjne przygotowywanie posiłków.
Rozwój żywności wygodnej spowodował, że substancje dodatkowe do żywności zaczęły w niej odgrywać istotą rolę. W zależności od rodzaju żywności zastosowanie znajdują praktycznie wszystkie „dodatki” od emulgatorów, po stabilizatory, barwniki, substancje wypełniające, przeciwdziałające zbrylaniu czy też konserwanty. Korzystając zatem z dobrodziejstwa convenient food warto mieć świadomość, że wraz z pożywieniem do naszego organizmu trafiają substancje dodatkowe oznaczone przedrostkiem E. Nie oznacza to jednak, że każda żywność wygodna jest zła (spójrz na pierwszy przykład żywności wygodnej, w mrożonce nie powinno być substancji dodatkowych do żywności). Nie oznacza to także, że wszystko co wygodne i łatwe w przygotowaniu jest również złe. Miej jednak tą świadomość, że nadużywanie żywności wygodnej bogatej w „dodatki do żywności” jest niekorzystne dla Twojego zdrowia. Nic się nie stanie jak raz na jakiś czas zjesz zupkę w stylu 'gorący kubek’, ale opieranie swojej diety o tego typu produkt na pewno negatywnie odbije się na Twoim zdrowiu. Wszystko jest dla ludzi, a tylko od Ciebie zależy czy będziesz racjonalnie się odżywiać czy może pójdziesz na łatwiznę. Na szczęście moda na 'zdrowy tryb życia’ spowodował, że niektórzy producenci starają się, aby żywność wygodna miała również korzystny wpływ na zdrowie konsumenta.
Krótkie podsumowanie na sam koniec. Zalety żywności wygodnej to:
- oszczędność czasu (szybka w przygotowaniu),
- łatwość w użyciu (wystarczy np. otworzyć opakowanie i zjeść lub tylko podgrzać prawie w każdym miejscu, nie trzeba posiadać zaawansowanej wiedzy kulinarnej, aby ją przygotować do spożycia),
- alternatywa dla fast food, który kojarzony jest z popularnymi restauracjami z niezdrową żywnością,
- wygoda przygotowania posiłku (np. przygotowanie i spożywanie w gotowym już opakowaniu, brak konieczności używania i mycia talerzy, brak konieczności użycia sztućców (np. dodane w zestawie z żywnością)),
- moda (promowanie, że taka żywność jest idealna dla osób aktywnych, zapracowanych),
- możliwość spożycia szybkiego posiłku,
Wady żywności wygodnej:
- obecność substancji dodatkowych do żywności (m.in. konserwantów, emulgatorów, barwników, stabilizatorów, itp.),
- wysoka kaloryczność niektórych produktów,
- wysoki udział tłuszczy nasyconych w niektórych produktach,
- wartości odżywcze (stosowanie słabej jakości surowców, duży udział węglowodanów i tłuszczy w posiłku, zubożenie o witaminy utracone podczas obróbki termicznej),
- duży stopień przetworzenia,
Wskazówka od dietetyka:
Pamiętaj, aby swojej diety nie opierać na żywności wygodnej oraz generalnie mocno ograniczać w swojej diecie udział żywności wysokoprzetworzonej.
Dodaj komentarz